cider van peren- en ahornsiroop

Begin dit jaar overwoog ik om voorlopig alleen alcohol van eigen makelij te drinken. Gelukkig heb ik me dat toch niet voorgenomen (en wereldkundig gemaakt), want na het eerste, volledig mislukte cider-experiment staat fles # 2 nog steeds te gisten. En aangezien je na het bottelen minstens nog een maand moet wachten, zou ik zo onbedoeld geheelonthouder zijn geworden. Desalniettemin besloot ik om mijn kansen te gaan spreiden. Ik had immers nog een kant-en-klaar blik voor peren-cider in de kast.

Maar ik wilde geen gebruik maken van het meegeleverde zakje yeast and sweetener. Daar zit blijkbaar kunstmatige zoetstof in, en die wil ik er niet in hebben. Dus gebruikte ik een zakje champagne gist, van Brouwmarkt. Daar moet je wel eerst een gist-starter voor maken. Dat heb ik gisteravond al gedaan:

Eerst twee theelepels gist in een klein beetje lauw water opgelost, en even laten staan; dat ging - zoals het hoort - een beetje schuimen. Daarna een kwart liter appel-limoen sap (Fairtrade) aan de kook gebracht en 75 gram suiker erin opgelost. Dit teruggekoeld tot 30 °C en daarna twee theelepels gistvoedingscomplex toegevoegd. Vervolgens de gist er doorheen geroerd. Dit mengsel in een schone fles gedaan, waterslot erop en naast de radiator gezet.

Vandaag heb ik de most klaargemaakt. Eerst een paar liter water verwarmd en hierin 900 gram suiker opgelost. Daarna de perensiroop er doorheen geroerd. Dit mengsel in de vergistingsemmer gegoten, nadat ik die met een mengsel sulfiet en citroenzuur had gereinigd. Vervolgens de emmer verder afgevuld tot 18 liter met warm en koud water, ervoor zorgend dat de temperatuur van de most uiteindelijk op 30 °C uitkwam. Als laatste heb ik er de giststarter doorheen geroerd. Omdat ik die niet bijzonder actief vond, heb ik er stiekum nog een extra theelepel gist doorheen gedaan, voor de zekerheid.

Daarna met mijn nieuwe hydrometer het soortelijk gewicht van de most gemeten: net aan 1040. Ik vind dat wat weinig, want daarmee komt het alcohol percentage op 5 % uit. Dus besloot ik het suikergehalte te verhogen. Suiker wilde ik niet meer gaan oplossen, maar ik had nog wel wat ahornsiroop (Biologisch van ´Alnatura´, kwaliteit A) staan. Dat leek me qua smaak interessant om te proberen en ik heb er dan ook ruim 150 ml van bijgedaan. Nog even een beetje gewone suikersiroop erbij om het soortelijk gewicht op 1045 te brengen: je moet dan ongeveer 6 % alcohol krijgen. 

Toen kon uiteindelijk de deksel erop! En nu staat de aanstaande peren/esdoorncider naast de vergistingsfles uit experiment #2 (let trouwens op de prachtige kleur daarvan).

krijg ´t zuur

Volgens de boeken moet de appelcider zo´n zeven tot tien dagen gisten voordat je kunt bottelen. Maar in diezelfde boeken staat niets over idioten die met willekeurige hoeveelheden appelsiroop, gist en suiker gaan experimenteren. Lees: mijn cider staat na bijna drie weken nog steeds vrolijk te gisten. Weliswaar niet zo actief als even geleden, maar toch: het waterslot laat elke minuut wel een belletje los. Verder is de geur boven het waterslot niet meer zo fris appelig als in het begin. Het ruikt nu wat zuur, zelfs een beetje whisky-achtig...In zekere zin is het de hoogste tijd om te gaan bottelen, maar zolang het nog gist, moet je daar zeker niet aan beginnen!

Je moet wat met je vrije tijd, dus heb ik besloten om een en ander in het zuur te gaan leggen. Volgens recept van Jurgen (zoek onder ´zuur´) heb ik komkommer en ui met azijn ingemaakt. Ik had natuurlijk niet alle ingrediënten in huis, dus zo heb ik het gedaan:

Biologische komkommer en uien in grote stukken gehakt. Stuk of 10 peperkorrels, een halve Spaanse peper in kleine stukjes en een beetje gemberwortel in plakjes erbij. Daarna biologische azijn met een paar flinke scheppen suiker aan de kook gebracht. Dit over erover gieten, de potjes afsluiten en na afkoelen in de koelkast zetten. Dan moet je een paar dagen wachten, maar ik weet uit ervaring dat ´t de volgende dag al heel erg lekker smaakt!

Dat was dus een groot succes, dus leek het me een goed idee om ook eens eieren in het zuur te proberen. Bijna hetzelfde recept als bij de komkommer, alleen geen suiker gebruiken. Ik had alleen veel te veel azijn klaargemaakt, dus - bij wijze van experiment - besloot ik om nog wat meer zaken in het zuur te zetten: tomaten, uien en knoflook. Ben benieuwd wat daar uitkomt!

het klaart op

Mijn gemoed is vandaag wat zwaar. Ik kan er in het algemeen slecht tegen als er chemische bedrijven afbranden. In het bijzonder als de wind onze kant op staat. Een professionele speechschrijver, met wie ik vandaag te maken had, schreef dat iemand ´leiderschap vertoonde´. En dan regende het ook nog de hele dag...

Gelukkig klaart er wel iets (op). Het is mijn appelcider, na negen dagen gisten. Kort geleden was de drank nog ongezellig troebel, ergens tussen geel, oranje en bruin in. Nu begint de cider te klaren en wordt de kleur mooi roodbruin. Het waterslot bubbelt nog wel, maar met tussenpozen van enkele seconden. Zonder de kennis van experiment #1, zou ik wellicht morgenavond al gaan bottelen. Maar ik houd mij in en wacht in ieder geval tot het weekeinde. Binnenkort ben ik weer blij.

een kwestie van gisten

Afgelopen dinsdag, nu vijf dagen geleden, is experiment #2 in de vergistingsfles gegaan. De blog-editor kent het woord vergistingsfles overigens niet en geeft als een van de alternatieven "vergiftigingsdood"... Op zich wel toevallig dat ik hier nu op kom, want ik kwam het vandaag ook tegen, toen ik wat artikelen zocht over  ´alcoholgisting´. Hieronder overigens een kort filmpje dat ik gisteren maakte van de gisting-activiteit in de fles.

Alcoholgisting is een fermentatieproces, waarbij glucose (suiker) wordt omgezet in ethanol (alcohol) en koolstofdioxide. Het proces is anaeroob, dus er wordt geen zuurstof bij gebruikt. Je hebt er gistculturen, de juiste temperatuur en de juiste Ph-waarde voor nodig. Mocht er toch zuurstof bij komen, dan gaat de gist ´aeroob dissimileren´. Dat betekent dat er geen alcohol meer geproduceerd wordt, maar azijnzuur, melkzuur en methanol. Vooral bij dat laatste was ik even getriggerd, want methanol is de giftige alcohol-variant. Je moet er niet te veel van binnenkrijgen, want het kan leiden tot blindheid en ... "vergiftigingsdood".

Het schijnt dat er bij het maken van appelcider, net zoals bij alle wijn, altijd een kleine hoeveelheid methanol wordt aangemaakt. Maar veel te weinig om schadelijk te zijn. Dat wordt natuurlijk anders als je zou besluiten om appelwijn te gaan distilleren. Bij het ondeskundig stoken kunnen wel degelijk gevaarlijke hoeveelheden methanol worden aangemaakt. Nou ja, ik was ´t toch niet van plan en het is bovendien bij wet verboden.